Δασικές πυρκαγιές
     Το πρόβλημα των δασικών πυρκαγιών είναι τεράστιο και πολύπλευρο. Οι δασικές πυρκαγιές έχουν καταστροφικές συνέπειες στο περιβάλλον και ειδικότερα στο δασικό περιβάλλον της χώρας μας, προκαλώντας την έντονη διάβρωση, την απερήμωση και την υποβάθμιση της ποιότητας του νερού καθώς και την απώλεια της βιοποικιλότητας και των ενδιαιτημάτων. Αντίστοιχα, επιφέρουν υποβάθμιση της ποιότητας ζωής και της δημόσιας υγείας στα αστικά κέντρα εφόσον λαμβάνουν χώρα σε περιαστικά δάση.

     Η πρόληψη ζημιών από εκτεταμένες δασικές πυρκαγιές με την εισαγωγή κατάλληλων και απαραίτητων δράσεων πρόληψης οδηγεί σε πληθώρα ευεργετικών αποτελεσμάτων για το περιβάλλον (αποφυγή διαβρώσεων και υποβάθμισης της ποιότητας του εδάφους, αποφυγή πλημμυρικών φαινομένων, αποφυγή υποβάθμισης του υδροφόρου ορίζοντα, επίτευξη υδατικής ισορροπίας και προστασία των λεκανών απορροής, προστασία της τοπικής χλωρίδας αλλά και πανίδας, προστασία της βιοποικιλότητας, διατήρηση του μεσογειακού οικοτόπου) αλλά και για την κλιματική αλλαγή (χαμηλά επίπεδα CO2, άμβλυνση του φαινομένου του θερμοκηπίου). Διάγραμμα 1Καμένες εκτάσεις σύμφωνα με δασικές και πυροσβεστικές υπηρεσίες, 1980-2012

Παθογόνοι οργανισμοί.
     Η εκδήλωση επιδημιών εντόμων και παθογόνων οργανισμών είναι γνωστό και αναμενόμενο φαινόμενο στη δασική διαχείριση. Εντούτοις, κατά την τελευταία εικοσαετία έχει αυξηθεί σημαντικά λόγω των αλλαγών στο κλίμα αλλά και της αυξημένης εισαγωγής επιβλαβών οργανισμών ως συνέπεια του διεθνούς εμπορίου.
     Η προστασία της υγείας των φυτών είναι απαραίτητη για τη διατήρηση των δασών και του τοπίου της χώρας. Η υγεία των φυτών είναι επίσης σημαντική για την προστασία της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημικών υπηρεσιών.
     Σε ότι αφορά την αλλαγή του κλίματος, τα δάση επηρεάζονται από τη μεταβολή στη συχνότητα, στην ένταση, στη διάρκεια και στον χρονισμό των διαταραχών, όπως η εκδήλωση επιδημιών εντόμων και παθογόνων οργανισμών. Το κλίμα επιδρά με άμεσο τρόπο τόσο στην επιβίωση και εξάπλωση των εντόμων και των παθογόνων οργανισμών όσο και στην ευπάθεια των δασικών οικοσυστημάτων. Μεταβολές στη θερμοκρασία ή στις βροχοπτώσεις επηρεάζουν τα ποσοστά επιβίωσης και αναπαραγωγής καθώς και τη διασπορά και γεωγραφική εξάπλωση των εν λόγω ειδών. Αυτού του είδους η επίδραση φαίνεται καθαρά στην περίπτωση του φλοιοφάγου εντόμου Ipstypographus, το οποίο ενώ είχε δύο γενιές ανά έτος στην Νότια Ευρώπη, προσφάτως, εμφανίζει και τρίτη γενιά ανά έτος. Επιπρόσθετα, η ξηρασία επιδρά στην άμυνα των δέντρων και τα αποδυναμώνει, διευκολύνοντας την αύξηση και άλλων φλοιοφάγων εντόμων. Ο ίδιος μηχανισμός συμβάλει σε πλήθος οξειών προσβολών εντόμων ή/και παθογόνων σε δάση όπως τα Peridermium pini (σε δασική πεύκη), Epinotia subsequana και Pityokteines spinidens (κεφαλληνιακή ελάτη) και πολλών άλλων.
    Η δράση αφορά στην πρόληψη της εξάπλωσης των παθογόνων του σχετικού καταλόγου σε υφιστάμενα δάση και δασικές εκτάσεις. Οι σχετικοί κατάλογοι του Εθνικού Σχεδίου Προστασίας επισυνάπτονται.

Πλημμυρικά φαινόμενα
     Τόσο το ξηροθερμικό κλίμα όσο και το ανάγλυφο της χώρας ευνοούν την έντονη χειμαρρικότητα που παρατηρείται στη χώρα μας, η οποία οδηγεί στην απόσπαση εκατομμυρίων κυβικών μέτρων εδάφους από τις ορεινές και ημιορεινές περιοχές, και τη μεταφορά και απόθεση τους στις πεδινές, προκαλώντας σοβαρές πλημμύρες και άλλες καταστροφές, όπως υποβάθμιση των εδαφών και επιζήμιες προσχώσεις.
     Η πρόληψη της εμφάνισης των σχετικών φαινομένων θα έχει πληθώρα ευεργετικών αποτελεσμάτων για το περιβάλλον (αποφυγή διαβρώσεων και υποβάθμισης της ποιότητας του εδάφους, αποφυγή πλημμυρικών φαινομένων, αποφυγή υποβάθμισης του υδροφόρου ορίζοντα, επίτευξη υδατικής ισορροπίας και προστασία των λεκανών απορροής, προστασία της τοπικής χλωρίδας αλλά και πανίδας, προστασία της βιοποικιλότητας, διατήρηση των μεσογειακών τοπίων και οικοτόπων).

    Τα επιλέξιμα κόστη στο πλαίσιο του Υπομέτρου 8.3 είναι:

Πυρκαγιές
    Δαπάνες κατασκευής ή/και συντήρησης προστατευτικών υποδομών όπως:
• δασικά μονοπάτια και δασικές οδοί με σκοπό την βελτίωση του δασικού οδικού δικτύου αντιπυρικής προστασίας
• σημεία υδροδότησης (υδατοδεξαμενές, υδρομαστεύσεις, κλπ) συμπεριλαμβανομένων και έργων για τη συντήρηση και βελτίωση του δικτύου των σημείων υδροληψίας για τον ανεφοδιασμό των μέσων κατάσβεσης
• αντιπυρικές λωρίδες και άλλες ζώνες ή σημεία ασυνέχειας της καύσιμης ύλης
   

   Δαπάνες προληπτικών δασοκομικών χειρισμών όπως:
-μικρά τεχνικά έργα για την βελτίωση και την αποκατάσταση της βατότητας των υφιστάμενων δασικών δρόμων αντιπυρικής προστασίας,
-καθαρισμοί παρεδάφιας ή άλλης βλάστησης, διαφοροποίηση της δομής του δάσους με χρήση λιγότερο εύφλεκτων δασικών ειδών.
   Δαπάνες εγκατάστασης ή/και βελτίωσης εξοπλισμού και συστημάτων παρακολούθησης πυρκαγιών συμπεριλαμβανομένων παρατηρητηρίων, συστημάτων ανίχνευσης δασικών πυρκαγιών, επικοινωνιακού εξοπλισμού.
   Ρητά αποκλείονται από τις επιλέξιμες δαπάνες, δαπάνες συντήρησης που σχετίζονται με γεωργοπεριβαλλοντικές δεσμεύσεις επί αγροτικών εκτάσεων/αγροτεμαχίων.
"Σημειώνεται ότι σε ότι αφορά τις υποδομές με στόχο την καταπολέμηση των πυρκαγιών δηλαδή υποδομές για την προσγείωση και τον ανεφοδιασμό αεροπλάνων ή/και ελικοπτέρων αυτές μπορεί να χρηματοδοτηθούν μόνο εάν προορίζονται για μη εμπορικούς σκοπούς."

Παθογόνοι οργανισμοί
   Δαπάνες εγκατάστασης ή/και βελτίωσης εξοπλισμού και συστημάτων παρακολούθησης εμφάνισης παθογόνων οργανισμών συμπεριλαμβανομένων δικτύου/ων δοκιμαστικών επιφανειών, επικοινωνιακού εξοπλισμού και άλλων κατά περίπτωση συστημάτων.
   Δαπάνες ειδικών δασοκομικών χειρισμών για την πρόληψη της εξάπλωσης παθογόνων οργανισμών σύμφωνα με τα μέτρα προστασίας που απορρέουν από το νομικό πλαίσιο (εθνικό/ΕΕ) που τα διέπει, όπως κοπή, καύση, απομάκρυνση δένδρων κ.α.

Χείμαρροι
   Δαπάνες κατασκευής ορεινών αντιδιαβρωτικών και αντιπλημμυρικών έργων αποφυγής επιπτώσεων των πλημμυρών και της διάβρωσης των εδαφών.
Συνοδευτικά έργα που σχετίζονται με την υλοποίηση των ανωτέρω.
Από το πεδίο εφαρμογής του μέτρου αποκλείονται ρητά οι παραγωγικές υποδομές, όπως π.χ. οι κορμοπλατείες ή οι υποδομές φόρτωσης δασικών προϊόντων.

    Οι δράσεις πρόληψης συνάδουν με το Εθνικό Σχέδιο Αντιπυρικής Προστασίας Δασών και το Εθνικό Σχέδιο Προστασίας Δασών από Παθογόνους Οργανισμούς στο Πλαίσιο της Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020.

Ειδικότερα:
   Οι δράσεις πρόληψης της εξάπλωσης παθογόνων οργανισμών αφορούν τους οργανισμούς του καταλόγου που περιλαμβάνεται στο Εθνικό Σχέδιο Προστασίας Δασών από Παθογόνους Οργανισμούς στο Πλαίσιο της Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020.
• Οι δράσεις πρόληψης πυρκαγιών αφορούν εκτάσεις μέσου ή/και υψηλού κινδύνου σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Αντιπυρικής Προστασίας Δασών, δηλαδή όλη την Ελληνική Επικράτεια.
• Δράσεις σε δημόσια δάση υλοποιούνται μόνον εφόσον είναι συμβατές με το ετήσιο πρόγραμμα εργασιών της οικείας δασικής υπηρεσίας.
• Δράσεις σε ιδιωτικά δάση υλοποιούνται μόνον εφόσον είναι συμβατές με το εγκεκριμένο διαχειριστικό σχέδιο του δάσους ή της τεχνικής έκθεσης ή του πίνακα υλοτομίας
• Δεν χορηγείται καμία ενίσχυση για απώλεια εισοδήματος
• Για την υλοποίηση απαιτείται μελέτη/τεχνική έκθεση ανάλογα με το είδος της παρέμβασης.

    Αρχές για τον ορισμό των κριτηρίων επιλογής είναι οι εξής:
• Δίνεται προτεραιότητα σε δράσεις που αφορούν την πρόληψη καταστροφών σε δασική περιοχή του δικτύου NATURA2000
• Δίνεται προτεραιότητα σε δράσεις που αφορούν σε περιοχές που συμβάλουν στην προστασία των ζωνών υψηλού κινδύνου πλημμύρας, σύμφωνα με την προκαταρκτική αξιολόγηση του ΥΠΕΚΑ (2012).
• Δίνεται προτεραιότητα σε ιδιαίτερα επικίνδυνες περιοχές της Χώρας για την εκδήλωση
πυρκαγιών σε δάση και δασικές εκτάσεις όπως αυτές αναφέρονται στο π.δ. 575/1980 (Α΄ 157) και ταξινομούνται ως περιοχές υψηλού κινδύνου για εκδήλωση πυρκαγιάς αλλά και όλες οι υπόλοιπες περιοχές της Χώρας, οι οποίες ταξινομούνται ως περιοχές μέσου κινδύνου σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Αντιπυρικής Προστασίας Δασών.
• Δίνεται προτεραιότητα για την πρόληψη της εξάπλωσης παθογόνων οργανισμών ορίζονται σε περιοχές εμφάνισης των επιβλαβών οργανισμών που προκαλούν σημαντικές ζημιές σε δασικά είδη φυτών και καταγράφονται στον κατάλογο του Εθνικού Σχεδίου Προστασίας Δασών από Παθογόνους Οργανισμούς.

      Τα γεωργοδασοκομικά (αγροδασικά) συστήματα αποτελούν μια παραδοσιακή μορφή χρήσης της γης στην Ελλάδα, ιδιαίτερα στις ημιορεινές και ορεινές περιοχές.
      Δασογεωργικά ονομάζονται τα συστήματα που συνδυάζουν την παρουσία δέντρων και γεωργικών καλλιεργειών στην ίδια επιφάνεια (στο ίδιο χωράφι). Τα παραδοσιακά δασογεωργικά συστήματα καταλαμβάνουν σημαντικές εκτάσεις ιδιαίτερα στις ημιορεινές περιοχές. Ωστόσο στα μεταπολεμικά χρόνια πολλά από τα μικτά αυτά συστήματα μετατράπηκαν σε μονοκαλλιέργειες με αποτέλεσμα να απομακρυνθούν τα δένδρα, τα οποία εμπόδιζαν τη χρήση των μηχανημάτων. Κατά τα τελευταία έτη έχει διαπιστωθεί, ότι η αναβάθμιση και η επέκταση αυτών των συστημάτων μπορεί να βοηθήσει τη διατήρηση της καλής κατάστασης των εδαφών, της βιοποικιλότητας και του αγροτικού τοπίου.
       Σε ένα τέτοιο σύστημα τα δέντρα θα πρέπει να φυτεύονται σε γραμμές με ελάχιστη απόσταση μεταξύ τους μεγαλύτερη από 10 μέτρα, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούνται γεωργικά μηχανήματα. Η απόσταση μεταξύ των δέντρων στην ίδια γραμμή θα πρέπει να είναι μεγαλύτερη από 4 μέτρα. Εντούτοις, δένδρα μπορούν να φυτεύονται και στα όρια του χωραφιού σε μορφή φυτοφράκτη, για να προστατευτεί η γεωργική καλλιέργεια από τον άνεμο και να δημιουργηθεί μια ζώνη που θα υποστηρίζει την άγρια ζωή. Ο μέγιστος επιλέξιμος αριθμός δέντρων που θα εγκατασταθούν δεν θα πρέπει να είναι μεγαλύτερος από 250 δέντρα στο εκτάριο.
        Δασολιβαδικά ονομάζονται τα συστήματα που συνδυάζουν την παρουσία δέντρων και λιβαδικών φυτών/ ζώων στην ίδια επιφάνεια. Απαντούν σε πολλές περιοχές της χώρας από την πεδινή μέχρι και την ορεινή ζώνη.
Επειδή τα συστήματα αυτά είναι εκτατικά και τα είδη των φυτών και των ζώων που συμμετέχουν είναι προσαρμοσμένα στις Μεσογειακές συνθήκες, ενώ πολύ συχνά αξιοποιούν περιοχές όχι κατάλληλες για καλλιέργεια (λοφώδεις, ημι-ξηρές, σε μεγάλες κλίσεις, σε υψηλό υψόμετρο), η αναβάθμιση και επέκταση τους είναι πολύ σημαντική για την ανακύκλωση των θρεπτικών, την προστασία του εδάφους και τη διατήρηση της βιοποικιλότητας.
       Η ελάχιστη πυκνότητα μπορεί να είναι στα 5 δέντρα /εκτάριο και η μέγιστη επιλέξιμη στα 40 δέντρα /εκτάριο ανάλογα με την κλίση, το είδος των δέντρων και τις κλιματικές συνθήκες.    

    Οι ενισχύσεις καλύπτουν το κόστος εγκατάστασης με είδη του Παραρτήματος 8.2, και μπορεί να χορηγείται ετήσια πριμοδότηση ανά εκτάριο για την κάλυψη των δαπανών συντήρησης, για περίοδο μέγιστης διάρκειας πέντε ετών.

Οι επιλέξιμες δαπάνες είναι οι εξής :
Κόστος εγκατάστασης:
Το κόστος συντήρησης είναι επιλέξιμο με την προϋπόθεση ότι έχει γίνει η εγκατάσταση στο πλαίσιο του μέτρου
• εδαφολογική ανάλυση,
• γεωργοδασοκομική μελέτη,
• βελτίωση εδάφους,
• προετοιμασία χώρου εγκατάστασης, (π.χ. άνοιγμα λάκων, φύτευση, υποστήλωση κ.λ.π.)
• προμήθεια φυταρίων,
• δαπάνες άρδευσης, λίπανσης
• προστατευτικοί σωλήνες
• εγκατάσταση σκιάστρων και ποτιστρών
• περίφραξη

Κόστος συντήρησης:
   Το κόστος συντήρησης είναι επιλέξιμο μόνο στην περίπτωση που στο μέτρο έχει ενταχθεί και το κόστος εγκατάστασης.
   Σε κάθε περίπτωση το κόστος εγκατάστασης μπορεί να πληρώνεται χωρίς να ακολουθεί πληρωμή για κόστος συντήρησης, εφόσον το επιθυμεί ο δικαιούχος
   Συντήρηση του Αγροδασικού συστήματος για μέγιστη περίοδο πέντε ετών, με ετήσια ενίσχυση ανά δασωμένο εκτάριο.
• Άρδευση
• Δαπάνες για φυτοπροστασία
• Λίπανση
• Πότισμα
• Καλλιεργητικές φροντίδες
• Συντήρηση εξοπλισμού προστασίας (όπως φράκτες ή προστατευτικοί σωλήνες, κ.λπ.)

• Υποβολή σχεδίου εγκατάστασης
• Προσκόμιση σχετικής άδειας από τη Δασική υπηρεσία όταν πρόκειται για βοσκοτόπους σε δασικές εκτάσεις
• Τα δασολιβαδικά συστήματα θα εφαρμοστούν σε βοσκότοπους σε συμφωνία με τα αντίστοιχα προσωρινά ή οριστικά διαχειριστικά σχέδια βόσκησης.
• Εκτάσεις του δικτύου Νatura2000 που έχουν χαρακτηριστεί ως απόλυτης προστασίας της φύσης δεν είναι επιλέξιμες.
• Υλοποίηση σε περιοχή εντός του δικτύου Νatura2000 επιτρέπεται μόνον εφόσον είναι συμβατή με τους διαχειριστικούς στόχους της περιοχής .
• Το μέτρο εφαρμόζεται σε εκτάσεις ιδιοκτησίας του κράτους ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου μόνο στην περίπτωση όπου η εκμεταλλευση για την περίοδο υλοποίησης γίνεται από οργανισμό τοπικής αυτοδιοίκησης ή από νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου ή από ιδιώτη φυσικό πρόσωπο.
• Για την παροχή στήριξης για εγκατάσταση δασολιβαδικών συστημάτων στο πλαίσιο του Υπομέτρου 8.2 σε εκτάσεις που εμπίπτουν στο πεδίο του 998/1979 υποβάλλεται Μελέτη Διαχείρισης βοσκοτόπου η οποία ακολουθεί το διάγραμμα ύλης της ΚΥΑ Αριθμ. 117394/2932 (ΦΕΚ 3557/Β/2014) Καθορισμός των Προδιαγραφών και του Περιεχομένου των Προσωρινών Διαχειριστικών Σχεδίων Βόσκησης, στο πλαίσιο εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 60 του Ν.4264/2014 (ΦΕΚ 118Α΄).

    Τα κριτήρια επιλογής πρέπει να αφορούν:
• Την φύτευση περισσότερων από ένα είδος δέντρων ειδικότερα όταν το κάθε είδος δίνει διαφορετικά οφέλη (π.χ. καρπούς, ξυλεία, βελτίωση ποιότητας νερού, κ.λ.π.) στο ίδιο αγροδασικό σύστημα καθώς αυτό συμβάλλει στη αύξηση της βιοποικιλότητας.
• τις αρόσιμες αρδευόμενες εκτάσεις
• τις περιοχές υψηλού κινδύνου διάβρωσης σύμφωνα με την υφιστάμενη κατηγοριοποίηση των δασικών υπηρεσιών (Κατάταξη των Χαρτών Γαιών, -κατηγορίες,)
• σε περιοχές όπου συμβάλλει στην πρόληψη της εμφάνισης πλημμυρικών επεισοδίων σε Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας, όπως ορίζονται στην προκαταρκτική αξιολόγηση κινδύνων πλημμύρας (ΥΠΕΚΑ, 2012)

      Για να υπάρξει συμβολή στην προστασία του περιβάλλοντος, την πρόληψη φυσικών κινδύνων και πυρκαγιών, καθώς και για την άμβλυνση των κλιματικών μεταβολών, οι δασικοί πόροι θα πρέπει να επεκταθούν και να βελτιωθούν μέσω της πρώτης δάσωσης γεωργικών γαιών και μη γεωργικών γαιών.
      Η δράση της δάσωσης θα συμβάλλει στην προστασία του περιβάλλοντος, στην επέκταση και βελτίωση των δασικών πόρων και κατ’ επέκταση στην ενίσχυση της αντιδιαβρωτικής, αντιπλημμυρικής και αντιπυρικής προστασίας, την διατήρηση της βιοποικιλότητας, την άμβλυνση των κλιματικών μεταβολών, την προσαρμογή στις κλιματικές μεταβολές, στη ρύθμιση της ποιότητας και ποσότητας υδάτων την αποκατάσταση των πιλοτικών ερημοποιημένων περιοχών, την ενίσχυση της φυσικής αναγέννησης σε ορισμένες περιοχές.
     Στη συγκεκριμένη δράση εφαρμόζονται οι παρακάτω ελάχιστες περιβαλλοντικές απαιτήσεις βάσει του άρθρου 6 , του Καν (Ε.Ε.) 807/2014
α) κατάλληλη επιλογή των ειδών που θα φυτευθούν λαμβάνοντας υπόψη τις αρχές τις βιοποικιλότητας

β) η επιλογή ειδών, ποικιλιών, οικοτύπων και προέλευσης δένδρων λαμβάνει υπόψη την ανάγκη ανθεκτικότητας στην κλιματική αλλαγή και στις φυσικές καταστροφές, και τις κλιματικές συνθηκες γ) κατάλληλη επιλογή ειδών σε περιπτώσεις περιβαλλοντικής υποβάθμισης.
δ) στην περίπτωση δράσεων δάσωσης που οδηγούν στη δημιουργία δασών μεγέθους που υπερβαίνει ορισμένο κατώτατο όριο, το οποίο καθορίζουν τα κράτη μέλη, η δράση συνίσταται είτε:

i) στην αποκλειστική φύτευση οικολογικά προσαρμοσμένων ειδών και/ή ειδών ανθεκτικών στην κλιματική αλλαγή στη συγκεκριμένη βιογεωγραφική περιοχή, τα οποία δεν έχει διαπιστωθεί, μέσω αξιολόγησης των επιπτώσεων, ότι απειλούν τη βιοποικιλότητα και τις υπηρεσίες οικοσυστημάτων ή ότι έχουν αρνητικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη υγεία.

(ii) σε ένα μείγμα τριών ειδών το οποίο περιλαμβάνει είτε:
–τουλάχιστον 10 % πλατύφυλλα δέντρα ανά περιοχή, ή
–τουλάχιστον τρία είδη ή ποικιλίες δέντρων, όπου η ελάχιστη έκταση ανά είδος είναι ίση με το 10 % της περιοχής.     

    Οι επιλέξιμες δαπάνες περιλαμβάνουν 3 κατηγορίες δαπανών:

1. ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΔΑΣΩΣΗΣ (εγκατάσταση φυτείας)
• Εδαφολογική ανάλυση
• Σύνταξη μελέτης δάσωσης
• Κατεργασία εδάφους
• Προμήθεια φυταρίων/πολλαπλασιαστικού υλικού
• Διάνοιξη λάκκων φύτευσης
• Εγκατάσταση τριτεύοντος αρδευτικού δικτύου
• Φύτευση βολοφύτων ή γυμνορίζων φυτών
• Λίπανση φυτών
• Υλικά και εργασίες περίφραξης
• Άρδευση φυτών

2. ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ (μόνο για ιδιώτες διαχειριστές γης, εξαιρούνται τα είδη populus και salix)
• Προμήθεια φυταρίων
• Διάνοιξη λάκκων φύτευσης με εργάτες σε έδαφος
• Φύτευση βολοφύτων ή γυμνορίζων φυτών
• Διαμόρφωση λεκάνης συγκράτησης νερού
• Άρδευση φυτών
• Λίπανση φυτών
• φρεζάρισμα εδάφους
• βοτάνισμα και σκάλισμα
• καλλιεργητικές φροντίδες (
• επαναφύτευση φυταρίων που η φύτευσή τους απέτυχε λόγω ξηροθερμικών συνθηκών ή άλλων αντίξοων κλιματικών συνθηκών, (ξηρασία, πυρκαγιές, ή άλλες καταστροφές) έως ποσοστό 20%. Το κόστος βασίζεται σε δεδομένα των προηγούμενων περιόδων. Σε περίπτωση που το ποσοστό υπερβαίνει το 20%, η ζημιά δύναται να καλυφθεί από το Μέτρο 8.4.
• αραιώσεις
    Το κόστος συντήρησης δίνεται για χρονική περίοδο έως οκτώ έτη

3. ΚΟΣΤΟΣ ΑΠΩΛΕΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ
     Ενισχύσεις με τη μορφή ετήσιας πριμοδότησης ανά εκτάριο δύναται επίσης να χορηγούνται για την κάλυψη του κόστους διαφυγόντων γεωργικών εισοδημάτων, σε περίπτωση που έχουμε δάσωση γεωργικής γης. Το κόστος για την απώλεια εισοδήματος δίνεται έως δώδεκα έτη. Απώλεια εισοδήματος για τα είδη καρυδιάς, καστανιάς και μαστιχόδεντρου δίνεται για χρονική περίοδο οκτώ ετών.
     Δεν χορηγούνται ενισχύσεις για φύτευση δενδρυλλίων περιοδικής υλοτόμησης, χριστουγεννιάτικων δένδρων ή δένδρων ταχείας ανάπτυξης για παραγωγή ενέργειας. Τα είδη που φυτεύονται προσαρμόζονται στις περιβαλλοντικές και κλιματικές συνθήκες της περιοχής και πληρούν τις ελάχιστες περιβαλλοντικές απαιτήσεις.
- Ενίσχυση παρέχεται μόνο για φύτευση και συντήρηση ειδών της Μεσογειακής βιογεωγραφικής ζώνης του καταλόγου που επισυνάπτεται στο Παράρτημα του Μέτρου, ανάλογα με τις ειδικές εδαφοκλιματικές και υδρολογικές συνθήκες, επιμέρους ζωνών βλάστησης.
    Για δένδρα των γενών Populus και Salix δεν καλύπτονται δαπάνες συντήρησης.

• Υποβολή μελέτης δάσωσης

• Δίνεται προτεραιότητα σε περιοχές υψηλού κινδύνου διάβρωσης σύμφωνα με την υφιστάμενη κατηγοριοποίηση των δασικών υπηρεσιών (εφαρμογή των στοιχείων κλίσης και διάβρωσης των χαρτών γαιοϊκανότητας)
• Δίνεται προτεραιότητα σε περιοχές όπου συμβάλλει στην πρόληψη της εμφάνισης πλημμυρικών επεισοδίων σε Ζώνες Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου Πλημμύρας, όπως ορίζονται στην προκαταρκτική αξιολόγηση κινδύνων πλημμύρας (ΥΠΕΚΑ, 2012)
• Δίνεται προτεραιότητα σε περιοχές όπου η δάσωση συμβάλει στην επίτευξη των διαχειριστικών στόχων για προστατευόμενες περιοχές του άρθρου 6 της Οδηγίας 2000/60/ΕΚ
• Δίνεται προτεραιότητα σε ζώνες καταλήψεως των αρδευτικών, στραγγιστικών και αντιπλημμυρικών έργων
• Δίνεται προτεραιότητα σε περιοχές ευαίσθητες στην ερημοποίηση
• Δίνεται προτεραιότητα όταν προβλέπεται η φύτευση αυξημένου ποσοστού πλατύφυλλων ή/και ειδών προτεραιότητας του καταλόγου ή/και μείξη ειδών.   

    Οι δεσμεύσεις με την ετήσια οικονομική ενίσχυση ανά Μονάδα Μεγάλου Ζώου παρουσιάζονται στον
Πίνακα Μ14-7..

    Η Δράση ενισχύει πτηνοτρόφους, οι οποίοι τηρούν τις συνθήκες και τις προδιαγραφές των ελάχιστων απαιτήσεων για την καλή μεταχείριση των ζώων του Κεφαλαίου Ι του τίτλου VI του κανονισμού (Ε.Ε.)1306/2013 (άρθρο 93 και παράρτημα ΙΙ, ΚΑΔ 11,12 και 13).