Περιγραφή
Σκοπός της Δράσης είναι η διατήρηση της παραδοσιακής μορφής του αμπελώνα της Θήρας που διαμορφώνει το αγροτικό τοπίο στα ηφαιστιογενή εδάφη της Θήρας.
Ο βασικός κίνδυνος για την συνέχιση της ύπαρξης της παραδοσιακής μορφής του αμπελώνα, είναι η αντικατάσταση του με γραμμικούς αμπελώνες που μειώνουν το κόστος παραγωγής λόγω μηχανοποίησης της παραγωγής ή η αντικατάσταση του από άλλη καλλιέργεια.. Η ενίσχυση της παραδοσιακής καλλιεργητικής πρακτικής συμβάλει στη διατήρηση τόσο της αμπελοκαλλιέργειας στο νησί όσο και της ιδιαίτερης μορφής του Θηραϊκού αμπελώνα.
Σκοπός είναι η διατήρηση και προστασία της άγριας ορνιθοπανίδας, της οποίας το ενδιαίτημα συνδέεται στενά με τις αγροτικές γαίες
Φυσικά πρόσωπα - Νομικά - Ομάδες
Σκοπός της Δράσης είναι η διατήρηση της παραδοσιακής μορφής του αμπελώνα της Θήρας που διαμορφώνει το αγροτικό τοπίο στα ηφαιστιογενή εδάφη της Θήρας.
Ο αμπελώνας της Σαντορίνης αποτελεί γεωργική γης Υψηλής Φυσικής Αξίας (HNV). με συνολική έκταση 1.500 Ha περίπου. Πρόκειται για ένα πανάρχαιο αμπελώνα ηλικίας, όπως υπολογίζεται, 3.500 ετών. Αποτελεί μια μεγάλη αμπελογραφική συλλογή, αφού διασώζει περισσότερες από 50 ποικιλίες αμπέλου, ορισμένες από τις οποίες είναι σπάνιες και έχουν μοναδικά αμπελογραφικά και οινολογικά χαρακτηριστικά. Τα πρέμνα του είναι αυτόριζα, δεν είναι εμβολιασμένα σε αμερικάνικα υποκείμενα αμπέλου, αφού το αμμώδες έδαφος της Σαντορίνης δεν επέτρεψε στο έντομο της φυλλοξήρας να εγκατασταθεί σ’ αυτό.
Στα νησιά Θήρα (Σαντορίνη) και Θηρασία, λόγω των ειδικών οικολογικών συνθηκών που επικρατούν (συχνοί και ισχυρής εντάσεως άνεμοι, εδάφη ξηρά και φτωχά) έχει επικρατήσει ένα ιδιόρρυθμο κυπελλοειδές στεφανωτό ή με γυριστές σχήμα, που έχει σκοπό να προφυλάξει τους βλαστούς και τα σταφύλια από τη σφοδρότητα των ανέμων που πνέουν στα νησιά αυτά και που προκαλούν μηχανικές βλάβες, τόσο λόγω αποκολλήσεως ολόκληρων βλαστών, όσο και σχισίματα στα φύλλα ή τραύματα των πράσινων οργάνων και των σταφυλιών από τους κόκκους της άμμου που μεταφέρουν. Στις πιο υπήνεμες θέσεις των νησιών αυτών βρίσκει κανείς το κυπελλοειδές με κουλούρα. Η χρήση αυτών των ιδιόρρυθμων κυπελλοειδών συνέβαλε στη διαμόρφωση του Θηραϊκού αμπελώνα και του ευρύτερου Θηραϊκού τοπίου. Το παραδοσιακό κλάδεμα και η διαμόρφωση του Θηραϊκού αμπελώνα είναι μοναδικά σε παγκόσμια κλίμακα.
Το σύστημα παράγει χρησιμοποιώντας χαμηλά επίπεδα εισροών. Η αμπελοκαλλιέργεια γίνεται χωρίς άρδευση, η φυτοπροστασία περιορίζεται στην επίπαση με θειάφι για την πρόληψη του ωιδίου και σπανιότερα γίνεται χρήση εντομοκτόνου. Η ζιζανιοκτονία πραγματοποιείται είτε χειρονακτικά (βοτάνισμα) είτε συνηθέστερα χημικά (η ακανόνιστη διάταξη των πρέμνων ή/ και η κλίση εμποδίζουν τη μηχανική καταστροφή των ζιζανίων). Τέλος, χρησιμοποιούνται λιπάσματα για τη βελτίωση της γονιμότητας του εδάφους. Υπ΄ αυτές τις συνθήκες, οι συνήθεις αποδόσεις δεν ξεπερνούν τα 3.000-3.500 κιλά το εκτάριο.
Αυτή η ικανότητα παραγωγής με «χαμηλά επίπεδα εισροών» είναι αποκαλυπτική της λογικής του συστήματος παραγωγής. Στηρίζεται, αφενός, στην ικανότητά του να αξιοποιεί χώρους όπου επικρατούν δυσμενείς συνθήκες (ηφαιστειακά εδάφη, δυνατοί άνεμοι, ανομβρία) χάρη στην καλλιέργεια του αμπελιού που αντλεί θρεπτικά από τα βαθύτερα στρώματα του εδάφους κλείνοντας, έτσι, τον κύκλο των θρεπτικών στοιχείων με σχετική αυτονομία. Και, αφετέρου, στη χρήση γηγενών ποικιλιών του ευρύτερου αιγιακού χώρου προσαρμοσμένων στο ξηροθερμικό κλίμα της περιοχής, με τις θαλάσσιες ομίχλες και τους ισχυρούς ανέμους και, κυρίως, στην υιοθέτηση πρακτικών, όπως η διαμόρφωση του πρέμνου σε «καλάθι», για να αντιμετωπίσει του κλιματικούς και φυτοϋγειονομικούς κινδύνους, χωρίς ή με πολύ περιορισμένη χρήση φυτοπροστατευτικών.
Ο βασικός κίνδυνος για την συνέχιση της ύπαρξης της παραδοσιακής μορφής του αμπελώνα, είναι η αντικατάσταση του με γραμμικούς αμπελώνες που μειώνουν το κόστος παραγωγής λόγω μηχανοποίησης της παραγωγής ή η αντικατάσταση του από άλλη καλλιέργεια.. Η ενίσχυση της παραδοσιακής καλλιεργητικής πρακτικής συμβάλει στη διατήρηση τόσο της αμπελοκαλλιέργειας στο νησί όσο και της ιδιαίτερης μορφής του Θηραϊκού αμπελώνα.
Οι δεσμεύσεις της δράσης είναι πενταετούς διάρκειας, εφαρμόζονται σε καθορισμένα αγροτεμάχια καθόλη τη διάρκεια της πενταετίας και συνίστανται στα παρακάτω:
• Διατήρηση του παραδοσιακού τρόπου κλαδέματος
• Δημιουργία χώρου οικολογικής αντιστάθμισης πέριξ του αγροτεμαχίου ελάχιστου πλάτους 0,5μ. στον οποίο εφαρμόζεται χειρονακτική ζιζανιοκτονία.
Γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής: νησιά Θήρας (Σαντορίνη) και Θηρασίας
Οι ενισχύσεις αποζημιώνουν τους δικαιούχους για και τις πρόσθετες δαπάνες ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων που ελήφθησαν.
Τα αγροτεμάχια της εκμετάλλευσης που θα ενταχθεί στο πρόγραμμα πρέπει να πληρούν τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
• Να είναι δηλωμένα στην πλέον πρόσφατη ΕΑΕ του ενδιαφερόμενου με την επιλέξιμη για τη δράση καλλιέργεια (αμπέλι).
• Να βρίσκονται εντός της περιοχής παρέμβασης.
• Να κατέχονται νόμιμα καθ’ όλη την περίοδο της δέσμευσης
Το ποσό στήριξης σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης υπολογισμού του ύψους ενίσχυσης ορίζεται σε 765 €/Ha/έτος.
Περίοδος υποβολής
Σε αδράνεια
Περιοχή εφαρμογής - Κατανόμη
Περιοχή εφαρμογής: νησιά Θήρας (Σαντορίνη) και Θηρασίας
Κατανωμή :
Κατάσταση
Προυπολογισμός
Κοινοτική Συμμετοχή 6.1
Δημόσια Δαπάνη Προκύριξης
Ποσοστό % Δαπάνης
Σχετικά αρχεία
- Πρόσκληση (pdf)